Kaṭha Upaniṣad
The Guru of this Upaniṣad is the great Lord Yama dharmaraja and the śiṣyā is 7 year old Nachiketas. This Upaniṣad begins with a story which imparts values and makes us wonder how Nachiketas has the important value – Vairāgyaṃ . The Upaniṣad depicts an imagery of Ratha kalpanā , a chariot and a charioteer and how the jīvā should conduct the journey towards śreyas. The second and the third valli (chapters) explains the nature of the Lord and the individual being from various angles. It, thus, reveals the truth of how the Lord and the being are, in essence, one. In fact, this Upaniṣad is chanted during the śrārdha kālā (ritual performed during death anniversary) and is considered to be auspicious.
கட உபநிஷத்
இந்த உபநிஷத்தில் குரு யமதர்மராஜா சிஷ்யன் நசிகேதஸ். அவன் யமதர்மராஜாவிடம் பெறும் 3 வரங்களின் மூலம் அவனுடைய புத்தி கூர்மை, அதிகாரித்வம் அறியப்படுகிறது.ரத கல்பனா இந்த உபநிஷத்தின் ப்ரபல்யமான மந்த்ரம். ஜீவன், ஈஸ்வரனைப் பற்றி பல கோணங்களில் விளக்கி இரண்டின் ஸ்வரூபலக்ஷணம் ஒன்று என்ற ஐக்ய மஹாவாக்யத்தை வலியுறுத்துகிறது. இந்த உபநிஷத்தை ஸ்ரார்த்த காலத்தில் ப்ராஹ்மண போஜனத்தின்போது பாராயணம் செய்தல் உசிதம்.